A jak Algorytm

Algorytm, wg internetowej encyklopedii PWN, to: "przepis postępowania prowadzący do rozwiązania ustalonego problemu, określający ciąg czynności elementarnych, które należy w tym celu wykonać”. Słowo „algorytm” zaczyna się od pierwszej litery w alfabecie i rozpoczęcie tematycznego przeglądu filmów od słowa „algorytm” jest w pełni uzasadnione, jako że to właśnie potrzeba przetwarzania danych wg algorytmów pozostaje podstawą dzisiejszej technologii komputerowej. Ba, zdaje się również jej przyszłością, bo sztuczna inteligencja również opiera się o nic innego, jak algorytmy tyle, że bardzo zaawansowane.

"Social Network"

Przykładowe zastosowanie algorytmu? Film „Social Network” – wybieramy najładniejszą studentkę uczelni. Jak? Z wykorzystaniem algorytmu do klasyfikacji szachistów. Oddane głosy studentów na przygotowanej do tego celu stronie ze zdjęciami mimowolnych „kandydatek” stają się danymi wejściowymi dla algorytmu, który wylicza końcowy ranking. Pomysł ten, jak to przedstawia dalej film, zostaje później rozwinięty w portal społecznościowy o znanej dziś pewnie niemal wszystkim nazwie.

The Social Network, 2010, reżyseria David Fincher

"Gra tajemnic"

Militarna potrzeba szyfrowania wiadomości stała się motorem rozwoju algorytmów specjalizowanych, zwanych algorytmami szyfrującymi. Czy prace nad złamaniem kodu Enigmy, wykorzystywanego w czasie II-giej wojny światowej, nie przyspieszyły aby opracowania współczesnego komputera? Takie maszyny na pewno stały w centrum zainteresowania Alana Turinga, brytyjskiego matematyka, któremu przypisuje się autorstwo terminu „informatyka” (ang. computer science), dotyczącego nauki o komputerach. Turinga interesowały też zagadnienia związane z myślącymi maszynami, czego jednym z efektów była koncepcja testu (tak zwany test Turinga) dla takich maszyn na umiejętność „ludzkiego” myślenia, które nie będzie odróżnialne dla człowieka. W czasie II-giej wojny światowej Alan Turing został zaangażowany przez brytyjski rząd do  odczytywania niemieckich wiadomości, kodowanych algorytmami szyfrującymi Enigmy. Czas tej pracy jest głównym wątkiem filmu „Gra tajemnic”, Alana Turinga odtwarza w filmie brytyjski aktor Benedict Cumberbatch. Dla zainteresowanych historią polskich prac nad rozszyfrowaniem Enigmy do obejrzenia jest film „Sekret Enigmy”, a dla zainteresowanych przykładowym przebiegiem testu Turinga film „Ex Machina”.

Gra tajemnic, 2014, reżyseria Morten Tyldum

Sekret Enigmy, 1979, reżyseria Roman Wionczek

Ex Machina, 2015, reżyseria Alex Garland

B jak kino klasy B

Serwis IMDB publikuje listę filmów, które według swojej definicji, zakwalifikował do kategorii „Best Sci-Fi B movies”. To jedna z referencji, wg której filmy można rozróżniać. Inne podejście (za serwisem CJG24) o większej pojemności, to nadanie tej kategorii filmom „z różnych względów słabych artystycznie”, w tym niskobudżetowym, słabo znanym, wytworzonym przez niszowe lub trzeciorzędne wytwórnie. Z tej kategorii filmów jest również co wybierać do naszego przeglądu.

"Wirtualny potwór"

W filmie „Wirtualny potwór” kierownictwo firmy produkującej gry komputerowe, rozczarowane ostatnim projektem swojego zespołu, na jego miejsce kompletuje nowy skład osób. Stawia jasne zadanie – nowozatrudnieni muszą opracować grę, która ma przebić inne gry w kategorii „straszności”. W opinii firmy zagwarantuje to sukces rynkowy produktu. Skuszeni wysoką nagrodą członkowie grupy z początku pracują samodzielnie, ale efekt nie jest zadowalający, dlatego decydują o uwspólnieniu wysiłków. Efekty pracy zespołowej zaczynają wreszcie dawać nadzieję na osiągnięcie postawionego przed grupą celu. W końcowej fazie pracy zdarza się jednak wypadek, który sprawia, że rozgrywka przestaje mieć charakter wirtualny i zamienia cel gry, którym staje się, a właściwe stają się… jej twórcy.

Wirtualny potwór, 2001, reżyseria George Huang

"Ulepszenie"

Grey Trace nie wyróżnia się spośród innych niczym szczególnym. Ma żonę, pracę, niewielkie mieszkanie i wygody, jakie ma pewnie wielu innych w przedstawionej w filmie „Ulepszenie” wizji niedalekiej przyszłości. Grey, jako fan „antycznej” motoryzacji (czyli samochodów spalinowych prowadzonych samodzielnie) ma też szczególnego klienta, którym jest prezes dużej firmy technologicznej. Niestety jego „mała stabilizacja” zostaje zakłócona tragicznym wypadkiem, w którym ginie jego żona, a on sam zostaje sparaliżowany. Świat Grey’a się wali, ale swoją pomoc oferuje wspomniany klient, który proponuje wszczepienie w ciało Grey’a inteligentnego chipa, który powinien mu przywrócenie sprawności ruchowej. Wynalazek jest przełomowy, ale jest jeszcze w fazie prototypu, niemniej Grey wyraża zgodę i chip zostaje zainstalowany. Okazuje się, że działa nadzwyczaj dobrze i zapewnia Gray’owi nawet większe możliwości, niż miał przed wypadkiem. Pozostaje zatem postawić na synergię połączonych sił swoich i chipa, wziąć sprawy w przywrócone do sprawności ręce i pomóc opieszałej policji.

Ulepszenie, 2018, reżyseria Leigh Whannell

"Sygnał"

W filmie „Sygnał” dwaj studenci amerykańskiej MIT, Nic (Brenton Thwaites) i Jonah (Beau Knapp) są nękani przez nieuchwytnego hakera o pseudonimie Nomad. Po jego kolejnym wyskoku postanawiają go wytropić, co nie bez pewnego trudu w końcu się udaje. Ruszają więc w trasę, dodatkowo zabierając dziewczynę Nica, Haley (Olivia Cooke), do namierzonego miejsca przebywania Nomada. Tak znajdują się w opuszczonym domu na pustkowiu i to w środku nocy. Tu wydarza się coś niewytłumaczalnego i Nic odzyskuje przytomność w zamkniętym ośrodku, w otoczeniu naukowców w szczelnie zapiętych skafandrach. Wyjaśnienia podane mu przez doktora Damona są szokujące.

Sygnał, 2014, reżyseria William Eubanka

C jak Czarny charakter

Powstało wiele rankingów „najlepszych” czarnych charakterów w historii kina. Wymieniane tam postacie nie powtarzają się w kolejnych rankingach tak często, jakby to się mogło wydawać. Pierwszy wniosek jest taki, że kino dało ich tak wiele, że ciągle jest w czym wybierać.  Czy zdolności w technologiach komputerowych dają możliwość stania się tak czarnym charakterem, że do jego pokonania trzeba zaangażować nie byle jakiego bohatera?

"Szklana pułapka 4.0"

Bruce Willis, czyli czołowy „obrońca świata” Hollywood, w roli sierżanta McClane’a musi się przeciwstawić Thomasowi Gabrielowi (Timothy Oliphant). Gabriel jest specjalistą bezpieczeństwa informatycznego, rozgoryczonym głuchotą swoich przełożonych na zgłaszane im ryzyka i zagrożenia. Bierze w ramach odwetu sprawy w swoje ręce i wdraża plan wprowadzenia chaosu w mieście, który umożliwi mu realizację właściwego planu. Jak się okazuje, jak się wie i umie to sporo można w nowoczesnym mieście namieszać. Nasz McClane jest oczywiście z innej epoki: „nie znam się na tym komputerowym szajsie, a jednak wciąż jeszcze żyję”, na szczęście kolejną misję ochrony świata ułatwia mu przypadkowy sojusznik w postaci komputerowego geeka, Matta (Justin Long).

Szklana pułapka 4.0, 2007, reżyseria Len Wiseman

"Szybcy i wściekli 8"

W 8 części „Szybkich i wściekłych” wyzwanie Dominicowi Torreto (Vin Diesel) rzuca Cipher (Charlize Theron). Cipher jest numerem 1 na liście poszukiwanych przez agencję Pana Nikt (Kurt Russel) i nieuchwytną genialną hakerką z dużymi środkami, ma na przykład własny samolot napakowany najnowszymi technologiami. To jednak mało – chce jeszcze zdobyć również Oko Boga, system do natychmiastowej lokalizacji i śledzenia dowolnej osoby na świecie. Dom jest zmuszony do współpracy przy realizacji planu Cipher z zagładą cywilizacji w tle. Sytuacja wygląda wyjątkowo źle, bo Dom musi zetrzeć się z własną ekipą, od której wszak nie ma lepszej na świecie. Co w sytuacji bez wyjścia zrobi Dom?

Szybcy i wściekli 8, 2017, reżyseria F. Gary Gray

"Park Jurajski"

A czy informatyk na etacie, nie dysponujący tak nadzwyczajnymi środkami do dyspozycji jak opisani wyżej „koledzy” może zaszkodzić? Tak, i to nietęgo. Dennis Nedry (Wayne Knight) ze swojego komputera nadzoruje system sterujący całą automatyką parku w filmie „Park Jurajski”. W przełomowym momencie filmu okazuje się, że sprawuje władzę absolutną nad infrastrukturą bezpieczeństwa parku i jego poczynania wywołują katastrofalne skutki.

Park jurajski, 1993, reżyseria Steven Spielberg

D jak Digitalizacja

Internetowy Słownik Języka Polskiego PWN definiuje digitalizację (lub dygitalizację) jako «nadawanie postaci cyfrowej danym pisanym i drukowanym, zawartym na nośnikach magnetycznych lub innych». Oznacza to sczytanie „obiektu”, którego dane chcemy mieć w postaci cyfrowej, z pomocą specjalizowanego urządzenia.

"Iron Man 2"

Czy zatem da się zdigitalizować całe miasto? Oczywiście! W szczególności, jeśli jest to jego makieta . W filmie „Iron Man 2” Tony Stark (Robert Downey Jr.) tknięty nagłym olśnieniem przewozi sportowym Audi do swojego laboratorium makietę modelowego miasta przyszłości wykonaną przez swojego ojca, którą następnie skanuje J.A.R.V.I.S., zaufany cyberasystent Tony’ego. Umozliwia to odkrycie (ponowne odkrycie?) nowego pierwiastka – Vibranium (ważnego elementu uniwersum Marvela).

Iron Man 2, 2010, reżyseria Jon Favreau

"Kosiarz umysłów"

Same dane to jednak za mało. Czy komputer można „wczytać” coś więcej? „Zamierzam wbić się do centralnego komputera, żeby zakończyć ostatni etap mojej ewolucji. Stanę się czystą energią. Jak tylko znajdę się w sieci, krzykiem moich narodzin stanie się dźwięk wszystkich telefonów tej planety dzwoniących unisono/jednogłośnie.” Taki cel przyświeca w filmie „Kosiarz umysłów” Jobe’owi (Jeff Fahey), nierozgarniętemu pracownikowi fizycznemu z przedmieścia, któremu w wyniku eksperymentów farmakologicznych, wspieranych sesjami ćwiczeń w rzeczywistości wirtualnej „strasznie” podnoszą się zdolności intelektualne. Dlaczego „strasznie” można zobaczyć w filmie.

Kosiarz umysłów, 1992, reżyseria Brett Leonard

"Dziewczyna z komputera"

Ale taki plan to jeszcze pestka. Jak się jest nastolatkiem, nie zważa się na ograniczenia. Może mając komputer da się zrealizować swoje marzenie? Spróbujmy – zeskanujmy zdjęcia modelek, potem wybitnych postaci świata nauki i sztuki, wystukajmy instrukcje i wskażmy parametry, wymodelujmy sylwetkę, wykorzystajmy moc obliczeniową pobliskiego centrum danych i czekajmy na zastrzyk wysokiej energii (może piorun?) Taki faktycznie uderza w „laboratorium” (czyli dom rodziców), a z pokoju obok wychodzi… rudowłosa piękność. Tego „cudu” dokonują Wyatt (Ilan Mitchell-Smith) i Gary (Anthony Michael Hall) w filmie „Dziewczyna z komputera”. I teraz się zacznie.

Dziewczyna z komputera, 1985, reżyseria John Hughes

E jak Email

Z czego zasłynął Ray Tomlinson? Nie, nie nakręcił żadnego filmu, ale to jemu przypisuje się wysłanie pierwszego w historii emaila i zastosowanie znaku „@”, łączącego wtedy nazwę użytkownika i nazwę jego komputera. Niestety pierwszy email nie utrwalił się, nie jest też potwierdzona precyzyjna data tej pierwszej przesyłki, którą był przypuszczalnie koniec 1971 roku.

"Mission: Impossible"

25 lat później, bez tej technologii nie byłoby możliwe nawiązanie przez Ethana Hunta (Tom Cruise), głównego bohatera filmu „Mission: Impossible” kontaktu z Maxem, czyli zleceniodawcą zadania dla agenta o kryptonimie „Hiob”. Ethan wykorzystał międzynarodowe grupy dyskusyjne, przesyłając do każdej powiązanej tematycznie zKsięgą Hioba, przygotowaną przez siebie wiadomość. I doczekał się odpowiedzi, czego konsekwencją była słynna scena wykradzenia ściśle strzeżonych danych z Langley w dalszej części filmu.

Mission: Impossible, 1996, reżyseria Brian De Palma

"Bruce Wszechmogący"

Czy email może usprawnić codzienne zadania? Jeszcze jak! Nowatorski pomysł zastosował Bruce Nolan (Jim Carey) w filmie „Bruce Wszechmogący”, któremu w wyniku wcześniejszych wydarzeń Bóg umożliwił tygodniowe zastępstwo w swoich obowiązkach. Pomysł polegał na „przekierowaniu” modlitw na stworzoną do tego celu skrzynkę poczty elektronicznej i dalszą ich „obsługę” jako wiadomości tekstowych.

Bruce Wszechmogący, 2003, reżyseria Tom Shadyac

"Masz wiadomość" i "S@amotność w sieci"

Czy gdyby nie wiadomości email zainteresowaliby się sobą Kathleen (Meg Ryan) i Joe (Tom Hanks) lub Ewa (Magdalena Cielecka) i Jakub (Andrzej Chyra) w filmach „Masz wiadomość” i „Samotność w sieci”? Niekoniecznie. W pierwszym znajomość głównych bohaterów „w realu” nie rozpoczęła się fortunnie, bo Joe, jako właściciel sieci księgarń doprowadził do zamknięcia księgarni zatrudniającą Kathleen. Nie jest to chyba dobry zalążek do romansu? W drugim, to właśnie kolejne, wymieniane wiadomości mailowe pomiędzy bohaterami rozbudziły ich namiętność rozpoczętą przypadkowym „spotkaniem” na aukcji internetowej.

Masz wiadomość, 1998, reżyseria Nora Ephron

S@motność w sieci, 2006, reżyseria Witold Adamek

F jak Futurystyka

Wielki słownik języka polskiego definiuje termin „futurystyka” jako „przewidywanie na podstawie teorii i danych naukowych, jak świat i ludzka cywilizacja będą wyglądały w przyszłości”. Omawiając technologie obrazowane w filmach wydaje się jak najbardziej na miejscu zwrócenie uwagi na przedstawione tam wizje przyszłości. Jakie pytania mogą wynikać z filmów? 

"Matrix"

W pierwszej części Matrixa, jeden z członków załogi, Cypher (Joe Pantoliano), w scenie dialogu z Neo wyznaje, że żałuje decyzji o wyborze życie „w realu”. Co więcej w jednej z kolejnych scen negocjuje ze Smith’em warunki powrotu do „snu” w Matrixie. Dla niego rzeczywistość stała się już całkowicie nie do zniesienia. Czy rzeczywistość wirtualna przyszłości może stać się atrakcyjniejsza od faktycznej? A może rzeczywistość wirtualna stanie się unormowaną możliwością „życia alternatywnego”?

Matrix, 1999, reżyseria Lana Wachowski, Lilly Wachowski

"WALL-E"

W animowanym filmie „WALL-E”, pokładowy komputer steruje całym życiem pasażerów na statku kosmicznym. Działa bezawaryjnie w imię dobra pasażerów i zgodnie z zaprogramowaną misją. Świadomie jednak odrzuca dostarczone mu nowe dane, bo zdaje sobie sprawę, że zmienią „parametry decyzyjne”, które leżały u podstaw powierzonej mu misji. Oczywiście WALL-E jest animacją komputerową powstałą z myślą o dziecięcej widowni i można dobrze się bawić obserwując walkę bohaterów z głównym komputerem statku kosmicznego. Niemniej, mimo że z przymrużeniem oka, film może być ilustracją dla kolejnego „futurystycznego” pytania o poziom „odporności” upowszechniającej się w codziennym życiu sztucznej inteligencji na wyłączenie lub zmianę parametrów. Jak określić granice, kiedy sztuczna inteligencja będzie miała prawo odmówić wykonania polecenia użytkownika?

WALL·E, 2008, reżyseria Andrew Stanton

"Raport mniejszości"

W „Raporcie mniejszości” jest przedstawiona agencja rządowa, której rolą jest zapobieganie zbrodniom. Agencja ma metodę na przewidywanie zdarzeń z przyszłości i reagowania na nie z wyprzedzeniem. Zakładam, że częstość emisji tego filmu w TV zapewniła już (nomen-omen) większości zapoznanie się z mechanizmem tego przepowiadania (nie jest to metoda obliczeniowa), ale przewidywanie przyszłości na podstawie danych i modeli jest (np. przewidywanie pogody) i zapewne pozostanie jednym z głównych celów dla technologii komputerowej. Jaki stopień przewidywalności i jakich zjawisk jest możliwy do osiągnięcia?

Raport mniejszości, 2002, reżyseria Steven Spielberg

G jak Gry komputerowe

Rynek gier komputerowych na świecie w 2021 roku wyniósł prawie 200 miliardów dolarów. Jakiś film w temacie należało zatem nakręcić. Gra komputerowa przedstawia jakąś formę alternatywnej rzeczywistości, podobnie jak w filmach, więc temat tym bardziej jest atrakcyjny. Jest w czym wybierać.

"Gry wojenne"

Klasyk wśród filmów o grach komputerowych to film „Gry wojenne”. Nastolatek, a właściwie nastoletni haker (a to rok 1985!) przypadkowo uruchamia grę na wojskowym superkomputerze. Szybko okazuje się, że konsekwencje gry mogą okazać się jak najbardziej realne i do tego apokaliptyczne. Jak zatrzymać grę? Czy gdzieś w tle filmu nie pojawia się teza o destrukcyjnym wpływie twórcy tej symulacji wojennej, której konsekwencje uruchomienia oglądamy w całym filmie?

Gry wojenne, 1983, reżyseria John Badham

"eXistenZ"

Cechą każdej gry jest zapoznanie gracza z jej celem. A co, żeby "poznać cel gry, trzeba w nią zagrać”? Takim intrygującym hasłem posługuje się przy promocji swojego najnowszego projektu w filmie „eXistenZ” Allegra Geller (Jennifer Jason-Leigh), „największa projektantka gier na świecie”. Gra rozgrywa się w rzeczywistości wirtualnej, do której gracz przenosi się po podłączeniu do swojego bioportu organicznego kontrolera (tak, z elementami żywych „podzespołów”). Przedstawiony w filmie świat wirtualny niemal zupełnie obchodzi się bez efektów komputerowych, ale, jak to w grze, zapewnia elementy kierunkujące przebieg akcji. Ciekawe, jaki cel odkryje widz po zakończeniu seansu? A może celem gry jest znalezienie sposobu na opuszczenie wirtualnego świata?

eXistenZ, 1999, reżyseria David Cronenberg

"Gra Endera"

Ender (Asa Butterfield), główny bohater filmu „Gra Endera”, jest małym chłopcem wytypowanym do złożonego programu, mającego wyszkolić przywódców potencjalnej obrony Ziemi przed napastnikami z kosmosu, Robalami. Jest rok 2070 i treningi, w szczególności taktyczne, odpowiadają poziomowi zaawansowania technologicznego przyszłych czasów. Film je szczegółowo prezentuje. Głównym elementem jest dowodzenie własnymi „środkami bojowymi” z wykorzystaniem konsoli prezentującej rozmieszczenie sił obu stron, czyli do złudzenia przypominające strategiczną grę komputerową. Ender od początku jest typowany na najlepszego absolwenta programu, czy faktycznie okaże się najlepszy?

Gra Endera, 2013, reżyseria Gavin Hood

O stronie

Strona prezentuje autorski przegląd filmów zgrupowanych tematycznie.

Tematykę, która stanowi łącznik pomiędzy fabułami, prezentujemy na stronie głównej. 

Social Media

Ważne informacje

Strona w budowie. 

Strona www stworzona w kreatorze WebWave.